Б’ЯНКА
Залётнікаў? — Ніхто; павер, сястрыца;
Гатова пабажыцца імем бога,—
Я з іх яшчэ не выбрала нікога.
КАТАРЫНА
Ілжэш, дзяўчо! А гэта — не Гартэнз’ё?
Б’ЯНКА
Клянуся,— не! Каб не было прэтэнзій,
Я гэтага Гартэнз’ё саступаю...
КАТАРЫНА
Як? Не шкадуеш? Бачу,— не скупая.
Дык мо на Грэм’ё сквапішся, на грошы?
Б’ЯНКА
А ты раўнуеш? Ён жа непрыгожы.
Ды ты жартуеш, Кэт, я гэта бачу.
Жартуеш? Кошцы — смешкі, мышцы — плач.
Сястрыца, развяжы, а то заплачу.
КАТАРЫНА
Так, я жартую жорстка ад няўдач.
(Б’е Б’янку.)
Уваходзіць БАПТЫСТА.
БАПТЫСТА
Што тут за гвалт? Чаго не падзялілі? —
Ты плачаш, Б’янка? Бедненькую білі.
Ідзі і вышывай наверсе, крошка,
I не займайся з гэтай злоснай кошкай.—
А як табе не сорамна, вар’ятка,
Да слёз даводзіць гэтае ягнятка,
Што нават слова ўпоперак не скажа?
КАТАРЫНА
Яна з прыбыткам, а ў мяне пакража.
Яна маўчыць, а я крычу і помшчу.
(Кідаецца на Б'янку.)
БАПТЫСТА
Разбой пры бацьку? — Адступіся, змоўчы! —
Ты ж, Б’янка, у пакой хутчэй схініся.
Б'ЯНКА выходзіць.
КАТАРЫНА
Мне злосць — хоць галавой аб сцены біся.
Я вам абрыдла. Што ж вы макам селі?
I дурань скажа, што такое зелле,
Як я, вы не рашыліся б прыняць;
Яна — ваш скарб, і на яе вяселлі
Хацелі б вы і будучы ваш зяць
Пацешыцца з таго, як басанож
Я ўпрытупкі пайду; а на тым свеце
Наймуся ў малпаў нянькай ні за грош
I буду забаўляць чужыя дзеці[14].
Дык знайце ж: слёзы дзеўкі-векавухі
Вам дапякуць, як жнівеньскія мухі.
(Выходзіць.)
БАПТЫСТА
Ну, хто на свеце быў такі няшчасны!
Хто? Хто шчэ там сюды ідзе?..
Уваходзяць ГРЭМ'Ё з бедна апранутым ЛЮЧЭНЦ'Ё, ПЕТРУЧ'Ё з ГАРТЭНЗ'Ё — пад музыканта, ТРАНЬЁ з Б'ЁНДЭЛА, які трымае лютню і пакунак з кнігамі.
ГРЭМ’Ё
Сусед Баптыста,— можна? Добры дзень!
БАПТЫСТА
Дзень добры, Грэм’ё! Праўда, добры дзень.
Прашу, сіньёры,— у залу крочце з богам.
ПЕТРУЧ’Ё
Зайшлі без просьбы, не судзіце строга.
Скажыце, гэта ў вас тут Катарына,
Прыгожая і скромная дзяўчына?
БАПТЫСТА
У нас, сіньёр. Яна — мая дачка.
ГРЭМ’Ё
(да Петруч'ё)
Вы надта порстка. Нельга з кандачка.
ПЕТРУЧ’Ё
Не замінайце, Грэм’ё,— без суфлёра! —
Я — дваранін, сын знатнага сіньёра
З Вероны. У нас былі аднойчы госці
I так расказвалі аб прыгажосці,
Ласкавасці і скромнасці дзяўчыны,
Што я, наслухаўшыся іхніх казак,
Сказаў сабе: мой лёс і абавязак
Праверыць чуткі ўсе пра Катарыну.
I вось — без запрашэння, ў вольны час
З’явіўся са слугой маім да вас.
(Знаёміць Баптыста са сваім «слугой» Гартэнз'ё.)
Музыка і дасціпны матэматык,
Ён, мне здаецца, як ніхто другі,
Настаўнікам для меншае дачкі
Прыйшоўся б да двара вам на пачатак
I змог бы навучаць яе старанна
Навукам, што па густу ёй самой;
Я спадзяюся,— будзе ён абраны,
А з тым ацэнены і выбар мой.
Ён родам з Мантуі, завуць — Лючыа.
БАПТЫСТА
Ну за каго мяне вы палічылі? —
Ды вы, сіньёр,— жаданы госць. Я рады
Прыняць і вас, і вашага слугу,
А што да Катарыны — дайце рады,
Сказаць нічога пэўна не магу:
На жаль, яна вам будзе не да пары.
ПЕТРУЧ’Ё
Я бачу, вам расстацца з ёй шкада,
Ці, можа, я і скромны мой таварыш
Вам не да густу?
вернуться
14
Старадаўняя англійская прыказка сцвярджае, што жанчынам, якія звекавалі ў дзеўках, суджана пасля смерці трапіць у пекла і вадзіць там «да ветру» чужых дзяцей у пакаранне за тое, што пры жыцці яны не мелі сваіх.