У смагі няма ні масы, ні вагі, аднак яна прымушае «самазадаволеную» матэрыю хацець, мучыцца, намагацца, змяняцца і, перавыхоўваючы стыхіі, якія ў прыродзе варагуюць паміж сабой, прымушае агонь любіць ваду, а Магелана — тварыць немагчымае і, як да магніта, цягнуцца да неадкрытых мацерыкоў.
Яна перайначвае многае ў адзінае, імгненна — у працяглае, гаму — у магму, альфу — у амегу, пякельнае — у пекнае, смалу — у смарагды, а плоць — у дух.
Магістр магічных навук, смага прысвячае таго, хто згодны ў яе вучыцца, у асновы касмагоніі i дае пакаштаваць веды самым праўдзівым i першаісным чынам — на смак.
Карані пакараныя: гэткая іхняя карма — рыць дол, урывацца ў цемру, быць катаржнікамі.
Але ніхто ніколі не чуў ад ix ні скаргі, ні наракання — яны крэўныя з самым вышэйшым, з сонечным пачаткам PA, i памятаюць вышэйшую праўду — праўду самаахвярнасці.
Карані кіруюцца да радовішчаў жыцця — да крыніц і, здабываючы з адмоўнага КА дадатнае PA, a ca сваёй кары — карысць, кормяць ёю дрэва.
Для ix няма ні свайго ранку, ні свайго вечара: ранак для ix — калі дрэва цвіце, вечар — калі яно акрываецца асенняю скрухай.
Там, пад зямлёю, у сваёй краіне, яны каралі, яны карануюць дрэва кронай, яны багатыя будучай радасцю, але выцягнутыя на паверхню, ляжаць як пачварныя крывыя сутаргі — курчы.
Карані лёгка раняцца вонкавай — рассякальнаю — сілай, аднак, перакананыя, як каран, яны не могуць скарыцца ca смерцю i нерухомасцю, i нават калі дрэва гіне — з ix, з каранёў, усё роўна ўзыходзяць новыя крэўнічы — парасткі.
Палонка не палон: яна праломка ў палоне, i лона ракі з палёгкаю дыхае праз палонку.
Сярод нерухомых загонаў зімы палонка жывая, палонка — натхнёная, палонка — ana лонавая («апалонка»), i толькі калі палонку пачынаюць палохаць сярдзітыя маразы, яна, як i ўсё наўкола, зацягваецца плёнкаю лёду.
У палонку акунаюцца конаўка i вядро.
Нібы да акна, да палонкі прывабліваюцца плоткі i акуні.
I на паклон да палонкі з пешняй i вудамі накіроўваюцца рыбакі — паломнікі.
Брук — дарожны друк, вухналі, загнаныя ў хаду дарогі, каб не расслізгваўся рух.
У ім часткі намагаюцца перайсці ў адзінства, у ім хвіліны намагаюцца сабрацца ў час.
Брук выпаў з рук, выпаў пад ногі. Яго нораў i круглы, i круты: брук барукаецца з бязладдзем, але бурчыць i на гладкапіс.
Па бруку грукае воз.
У возе морква, бручка i буракі.
Пастка — частка прасторы, аднак такая частка, якая, месцячыся ў прасторы, змяняе структуру самой прасторы: у яе легка ўвайсці, але з яе цяжка выйсці, у яе проста ўпасці, але няпроста з яе выпасці.
Калі ўсе падаюцца спаць, пастка не спіць, яна ўстойлівая ў сваім пастаянстве, яна на пасту, яна посціць, i суткі мінаюць за суткамі, пакуль штось не стукнецца ў ёй, не ляснецца, не пасунецца — i яна не замкнецца.
Пастка ставіцца не ў пустцы, куды заходзяць адно толькі самотныя пілігрымы, i не на пляцы, дзе ўсе ходзяць статкам, а на сутыку пусткі i пляца, дзе песціцца сад спакусы i дзе распяразваюцца, скідаючы свае паскі, пачуцці. Але таму, хто спатыкаецца на гэтым сутыку, прызначае спатканне помета, i таго, хто каштуе спакусу, кусае пастка.
Пастка, аднак, зусім не зацікаўленая ў тым, каб некага захопліваць у сваю пашчу, каб некага скоўваць пакутай, яна перш за ўсё пастух, які пасвіць чалавека на яго жыццёвым шляху, не даючы яму заблудзіцца ў свеце i змарнаваць у нясталых стасунках са светам сваю каставасць, сваю выключнасць, сваю «сакратавасць» i «паскальнасць».
Той, хто, трапіўшы ў пастку, знаходзіць з яе запасное («спасное») выйсце, па сваім стане i статусе ўжо іншы, чым быў дагэтуль, i іншая па сваім стане i статусе пастка: не супастат, якога клянуць усе небаракі, а сама іпастась чалавечага існавання.
Але пра гэта даведваецца толькі вынік, толькі канец, толькі пастскрыптум.
Нібы старадаўні ідал-стод, студня займае святое месца: усе да яе прыходзяць, усюды яе шукаюць, аднак, у адрозненне ад стода, яе вышыня перакулена ў дол i перакулена ўглыб значэнне; яна тое вышэйшае, якое стала ніжэйшым, каб змагчы наталіць кожнага, хто хоча піць, i змагчы памыць кожнаму твар i рукі.
Адтульваючыся паверхні, студня далучае гэтую паверхню да сутнасці: туды пасудзіна апускаецца парожняя, адтуль падымаецца поўная,— i па тым, як студня сябе паводзіць (ці броснее, ці глушэе, ці высыхае), можна беспамылкова меркаваць, што робіцца на паверхні: яна — яе градуснік, яе суд.