Хрысця знала свой узрост. Калі пойдзе на дзесятую дзесятку, на вялікае разлічваць ужо нельга. Можа яшчэ год, можа два — і трэба будзе саступіць да сваіх. Надакучыла ўжо. Адна, што той калок у полі.
Пралістаўшы перажытае, Хрысця выняла з пасажнага куфэрка чорную шкатулачку і доўга, доўга трымала яе ў руках, спаглядаючы ў кут.
— Так..., — уздыхнула і адкрыла вечка.
На самаробную сурвэтку са звонам пасыпаліся залатыя манеты і пярсцёнкі.
— Адзін, два, тры... дзесяць. Дзесяць залатых двухрублёвак. Адзін, два, тры, — лічыць далей. — Тры дзесяткі, два пярсцёнкі і дваццаць тысяч злотых.
Засумавала...
— Колькі мне адной трэба. Чалавек не з возам. Маю рэнту, маю выкупленае месца ля свайго Юрася, маю дваццаць тысяч на пахаванне... — разважала.
Схаваўшы золата ў шкатулку, а грошы завязаўшы ў насоўку, зноў паклала ўсё ў куфэрчык, а сама надзела паліто, завязала хустачку і выйшла на шумлівую гарадскую вуліцу. Пастукваючы кійком па бетонным ходніку, пайшла да Стэфкі.
— Навошта мне столькі? — гаварыла. — Ёсць жа людзі, якім не хапае, а мне адной? Сірот жа колькі?... Парай!
Стэфка паціскала плячыма:
— А я, думаеш, ведаю? На царкву перадай ці на нейкі сірацінец. Хочаш, то папытаю ў знаёмых, можа Марына ведала б.
— Папытай, міленькая, папытай, — прасіла.
I назаўтра ўжо ледзь не палавіна горада толькі і гаварыла аб тым, што нейкая дзівачка золата раздае. Легенда расла на легендзе.
Хрысця сядзела на крэсле і ўзіралася ў пачырванелую рабіну, што тулілася амаль да самай шыбіны. Узіралася і думала.
Раптоўны званок у дзверы нахальна сцёр задумленасць і яго паўторы прымусілі бабульку ўстаць з мяккага выгоднага крэсла.
У дзвярах стаяла маладая, мо дваццаціпяці-гадовая, дзяўчына.
— Вы Хрысціна Кастрыцкая?
— Ага... — паківала галавою — Праходзьце. — Можа гарбаты, або кампоту з чорнай парэчкі.
— Не, не! Давайце адразу за справу. Я з міліцыі. Ноччу абакралі вашых суседзяў. Вынеслі ўсё начысга. Забралі долары і золата, нават ручныя і насценныя гадзіннікі пазабіралі. Таму, калі маеце, дык здавайце нам на захаванне, за квітанцыяй, зразумела. — Золата ёсць, — распачала. — Крыху. Тое, што яшчэ з Расіі татуль прывезлі, — і пайшла да куфэрка. — Вось! Глядзіце!
— Незнаёмая, якая назвала сябе паручнікам Хабароўскай, хуценька згарнула ўсё ў вялікі партфель і спытала:
— Долары можа маеце?
— Не, мілая! Адкуль яны ў мяне? „Паручнік" Хабароўская вырвала з запісной кніжачкі чыстую картачку і напісала на ёй некалькі слоў.
— Гэта пакажаце міліцыянерам. Яны прыйдуць да вас вечарам. А цяпер лягайце ў ложак і не ўставайце. Інакш усё сапсуеце. I замыкайцеся! — параіла з парога незнаёмая.
Хрысця хуценька паслала ложак і накрылася коўдраю. Ляжала гэтак да самай ночы. Не прыйшоў ніхто і назаўтра.
Хрысця б можэ нічога і не гаварыла, калі б не Стэфка, занепакоеная, што яе так доўга няма.
— Ты што? I паверыла? А ну, пакажы тую пісульку!
На паперы было напісана зграбным жаночым почыркам: „Шчыра дзякую за дабрадушнасць!"
— Ну і Бог з ёю! А мне навошта яно, тое золата. А ёй, відаць, грошы патрэбныя. Хай скарыстае, здаровая.