Congratulatio
Mellyell Tekintetes, és N[a]g[ysá]goss Berényi Gyeórgy Uramott az eó Felségbe Dipplomájának, a Nemess Nittra Vármegyének nagy frequentiáiában lett, publicátióyakor, akkorbéli Vice-Ispán és Magyar-Országhy Vice-Palatinus excipiáltta.
Meghérté N[a]g[yságo]tok és k[egyel]metek a my yó-akaró Urunkhoz és Attyánkfiához, Tekintetes és N[a]g[yság]oss Berény Gyeórgy Uramhoz, minémeő k[egyel]mességgell és (a ky felettéb, rarum contingens) csupán, csak maghátoll való, Nagy yó indulattall vagyon a my K[egyel]mess Urunk, eó Felségbe. Nem csudálhattya aztt senky, s my sem, hogy ez a yó érdemes szerencse érte eó k[egyel]métt, seótt merem mondany, hogy későbben esett, hogy sem kellett volná. Az én vékony, ellmelkedésem szerynt a tőb requisitumok keőzőtt ezen méltóságos állapotthoz három dologh kívántatik Elseó, Familiae Celebritas. Második, az Érték, hogy bócsúletessen ottis rendinek ember megh felellhessen. Harmadik, a ky mindezen megh-mondott kétt dolghott superállya kúlómb-kúlomb féle szép virtusokkall való tündöklés. A my az elseótt illeti, az eó k[egyel]me beócsúletes Familiáiának nem csak igen réghy vóltátt, hanem akkorbannis méltósághoss állapotitt, mégh-értettúk a my k[egyel]mes Urunk eő Felségbe Dipplomáiábóll. Értéky kincsey gazdagh állapotyróll, ha szóltok yrygységh keóveti beszédemett, mertt azokbóll oüy láttatoss // hellre emellte Isten s á yó szerencse eó k[egyel]métt, hogy ha ky nem akarnáys, tudny s láttny kell azokott. Szóllok az hármadik requisitumróll, s aztt mondom, hogy valamintt a nap eüvészy, á tób csillagok fynyességhétt, az eó k[egyel]me virtusys, mellyekkéll a jó Isten et naturae gloria eó k[egyel] mett illustrállta, szintén úgy superállyak és néminemeóképpen csak nem homályosittyák azokott, mellyekett eleó számlálók. Okoskodásit, virtuosus actusitt, tanács-adásitt, mind teórvényes s mind vitézleó dolgokban való dexteritásit nem kell mástóll kérdenünk, my tudgyúk, mert mind azokott száma nélküli experiáltuk s nem csak experiáltuk, hanem csodáltuk. Kicsoda, Országunk minden rendykeózótt, az a ky azokban nem részesültt? Seótt, csak nem semmy volna az, ha csak my tudnok; sok szomszéd Országokbannis fényesskedett ymmár ez á Csillágh ym csak, nem réghennys. Sok éles ellméyő ydeghen nemzettbély Nagy rendekis laureát Nyúytottanak ennek a Nagy ellmének. Ha valaky yrygyly, ám lássa: de senky eó k[egyel]me felőli ezen szavaymott nem bánhattya, mertt my kyválttképpen á Nemesy rend, ha ezen dologhkban yóll bé tekintünk, ennek a Glóriának gyűmőltsében mys részesülünk, hogy my keózóttúnkis tamadnak s nevellkenek olly szép novellák // kikett a my kegyellmess Urunk, eó Felségbe, nem sok és Nagy supplicátióynkra, mint Némellyekett, hanem magha yó indúlattyábóll, az Úry rendeknek Nagy ékessitésére transplántállyon eó N[a]g[ysá]gok keózé, mellyett kyválttképpen való, beócsúletes Legátiónkall Nagy méltó mégis keószónúnk eó Felséghének, és kérnünk, hogy ezen yó akaró Úrunkott s Attyánkfiátt, a my továb való dicseretúnkreis, nagyob kegyellmességivelis, persequállya, emellye, ékessittcse.
Adgya á Jó Isten, hogy ez a Nagy réghy diciretes Magyar Gyókérbóll ky nőtt, szép Ágh, sok hasonló Gyumóltseókeótt és posteritásokott nevellyen, és hadgyon édes hazáyának. Ámen.
Keresztúry László, Magyar-Országhy Vice-Palatinus és Nemes Nittra vármegye Vice-Ipánnya m[anu] pr[opria]
Die 20 Augusti in Szalkusz 1656.
Gratulatio Panegjritica
Qua publicato Diplomate suae Maestatis Generos[us] Dnus Ladislaus Kereszturÿ, Vice-Palatinus regni Hungariae, ac tum Vice-Comes Comitat[us] Nitrie[nsis], Spectabili, et Magnifico Dno Georgio Berénÿi cora[m] inclyto Comitatu applaudebat.
Exploratum est Illustriss[im]is, Magnificis Generosis et Egregiis quomodo sit, sacratiss[im]a Ma[es]tas animata in Spectabilem et Magnificum D[omi] nu[m] Georgiu[m] Berényi, nobis benemeritu[m], et optimu[m] amicum, et quam rar[um] est, id, quod sua Mafesjtas sacratis [sima] ei impertivit, cum eum regia sua gratia prae caeteris complectitur.
Nemo nostrum, in attonita[m] rapiatur admiratione[m], quod haec duce virtute, comite fortuna ei obtigeru[n]t, nam ut meo imbecilli judicio ver[um] fatear, serius justo id sibi praestitum censete.
Ego cum contemplor imagine[m] Spectabilis et Magnifici Georgii Berényi, tria illustria gloriae ejus animum meum sub ingredipntur specimina: familiae // celebritas, judicii sublimitas, virtutis avitae nobilitas.
Si primu[m] aequa judicii lance ponderaverimus, suam D[о]nationem non tantu[m] retracta vetustate, illustris familiae; sed etiam moderna temporis periodo, proprio statu satis inclaruisse ex Diplomate sua[e] Ma[es]tis deprehendimus.
Si mente occulata[m] prudentiam, partos virtute thesauros revocavero, verba mea plurimi theonio proscindent dente.
In illud enim arbiter omniu[m] rer[um], et propitius fortuna[e] volubilis favor eum evexit fastigium, ut si quis veritati obluctatus fuerit, aciem oculor[um] convertat in eum est necesse. Nam veluti ocul[us] mundi, quem solem dicunt, stellar[um] obnubilat[ur] nitore[m], suo splendore obvelat; ita etiam sua[e] D[о]nationis virtus sublimata, qua universi conditor cum omnium matre natura, ita eum irradiavit, ut pene alior[um] splendorem obtenebrare videatur.
Praetermitto perspicacem ejus sapientia[m], taceo de gloriosa virtute, nil dico de maturis consiliis, quibus cum in judiciis tum in bellicis administrationibus ita excelluit, ut non sit necesse precario ab aliis suffragia // petere, ipsi enim singula soepius sumus experti, qua[m] soepissime admirati.
Et profecto nullus est regnicolar[um], in quem ista n[on] dimanassent, et neq[ue] nos in sua[m] raperent admirationem, si intra Patriae tantum horizontéin splendor ejus fulsisset; sed postquam sol iste, altius progrederetur, etiam vicinu[m] Zodiacu[m] est uso jubare collustravit.
Si quis vatinio odio in illustria Magnifici Georgii Berénÿi virtutis flagrat insignia, ego non ideo ejus suffragor laudibus, ut ex verbis meis, quispiam exacerbata[m] arripiat ostensionem.
Nos enim nobili sanguine mercati, si oculos mentis nostrae, in rem defixerimus, comperiemus hujus gloria[m], cum magno foenore in nos derivari.
Nam sacratissima Ma[es]tas non onerosis victa supplicationibus; sed ingenita sua clementia propter illustrationem heroici nominis, hunc in censu[m] Spectabilium et Magnificicor[um] adscivit.
Pro quibus omnibus praesenti legatione // interest nostra sua[e] Ma[es] t[a]ti gratias referre et submisse obtestari, ut hunc nostru[m] benemeritu[m], et ca[n]didum amicu[m], ulterius suo augusto favore subvehat.