Прырода Палесься
Яго напаіла
Крынічнаю песьняй,
Зарой небасхілу.
I выйшаў ён проста
Зь вясковага раньня,
Як новы апостал
Людзкога каханьня,
Такога зямнога
Жывога каханьня,
Аж болю замнога,
Трывог і згараньня.
Ці ў гэтым загана?
Ці-ж доля схлусіла?
Пад сэрца загнана
Прыгожая сіла.
Палескіх гушчараў
Ён мовы ня кінуў.
Ня страціў тых чараў
На бруку Брукліну.
ЧАРОМХАВЫ ЧАД
У жывым харасьцьве
Песьня шчасьця плыве.
Белы сад. Сьмех дзяўчат.
I чаромхавы чад.
Юр-вясна на траве.
Дзень чароўны такі
Выслаўляюць шпакі.
А дзе-ж ты, залаты?
Гоніш дзесьці плыты.
Кожны крок твой цяжкі.
Дзе прыпынак твой? Дзе-ж?
Ты, гаротны, плывеш
Ад сяброў, ад братоў
Да чужых берагоў.
А каму там пяеш?
Мо далёкай вясьне?
Мо згадаў і мяне?
Хатні лад. Белы сад.
I чаромхавы чад...
Гэта-ж сэрца кране.
ТАНЦОРКА
Людзкі натоўп стаіць сярод
Шырокай вуліцы.
Там кастаньеты сыплюць шрот,
I ў гуках чуецца:
Мая радня,
Мая сям'я,
Мая Гішпанія!
Сьпяваю я,
Танцую я, —
Але ці-ж пані я?
Ці-ж лёгкім рытмам зараблю
Віна і хлеба я?
Люблю мастацтва,
Край люблю,
Багацьцем грэбую.
I сьмех гітары загайсаў
Над сіньёрытаю.
Жалобным шалікам каса
Мая акрытая.
А весялосьць расьце ўдвая
I ў ёй я плаваю.
Сьпяваю я,
Танцую я,
Жыву забаваю.
Прыветным позіркам тваім
Мой спрыт распалены...
Ты стаўся блізкім, дарагім,
Маёй крышталінай.
Дармо схаваўся між чужых
I ўторыш воплескам.
Ты да мяне цяпер бяжыш
Праменным водбліскам.
Сьпяваю я,
Танцую я,
Гульліва-сьмелая...
Краіна ў сьнежані твая
Бяскрайня-белая.
I там таксама сонца ёсьць,
А хмары сьцелюцца,
Прайшла твая там маладосьць,
А зь ёй мяцеліца...
Цябе я песьнямі любіць
Хачу нясьпетымі,
У бубен біць,
Абцасам біць
I кастаньетамі.
РЫМЛЯНКА
Кахаць, гарэць, і зь ёю жыць,
I ў хаце мець ня наша слова.
Ці ня чуваць, што ў сэрцы сыць
Займае месца паступова.
I песьні поўдня, і віно,
Утульнасьць, мяккія пасьцелі...
А ці ня ў роспачы адно
Жывыя мары зашасьцелі?
Чаму Італія мяне
Сваёй красой зачаравала?
Чаму я ў гэтай старане
Пачуцьцяў выказаў нямала?
Гарачы сонечны настой
Плыве прастораю шырокай.
Схіліўся вобраз нада мной
Рымлянкі смуглай, чарнавокай.
Яна ўплятае ў косы-смоль
Маё ўстрывожанае сэрца.
I я ў палоне. Чую боль.
Так поўна папрыкі і перцу!
Мне горка. Вырвацца хачу
З удушша чаду і прынады.
Крычу я лёсу-асначу:
Мне не дасі ніякай рады!
Разлад ад роздуму майго...
Мая мадонна без кароны.
Замест пшанічных пірагоў,
Яна мне варыць макароны.
Замест лагодных нашых слоў,
Яна мне «прэга» прамаўляе.
Таму я з прагаю гатоў
Паслухаць голас майго краю.
Сіньёра, радыё ўлучы!
Пастаў на ведамыя хвалі,
Каб беларусы з далячынь
Мне гаварылі і сьпявалі.
Пачую роднае, сваё —
Сьвятыя гукі нашай мовы.
Як мы шчасьлівыя ўдваёх
Былі-б, каб іншыя умовы!
Каб ты ў жытнёвыя палі
Даўней выходзіла сьпяваці,
Каб нашы звычаі былі
Не супярэчлівымі ў хаце.
На жаль, мой край табе чужы,
Мой кожны чьн — незразумелы.
Ты пра каханьне не кажы:
З дурноты ўзбуджаныя целы.
I гэта цягне нас на дно,
I розум жарсьцяй патаптаны.
Ці не самотнае судно
Плыве ў сівыя акіяны?
На пяцьдзесятай на вясьне
Мая душа ў трывозе тужыць.
Я бачу Бацькаўшчыну ў сьне,
Мне радыё на радасьць служыць.
Паслухаць роднае! Шрубкі
Круці, пастаў на тыя хвалі,
Каб беларусы-землякі
Мне гаварылі і сьпявалі.
Ты чуеш? Льлюцца галасы!
I ціхі шум у радыёлі.
Здаецца, жыта і аўсы
Шасьцяць сасьпелыя на полі.
Усе дарогі ў Рым вядуць, —
Старая прыказка вядома.
А можа ў Менск? У Вільню? Жмудзь?
Чаму ў Італіі, ня дома?
А дзе мой дом? Дзе сваякі?
Ці застанецца ўсё забытым?
Узяць-бы сьцежку нацянькі,
Ісьці і жыць вясковым бытам.
I цішыня, і супакой,
Бярозка, бусел ля балота...
Рымлянка, сёньня я з табой,
А заўтра — смутак і самота.
Утоіць думкі не магу:
Тваёю песьняю сагрэты.
Але на нашым мурагу
Сьпяваюць лепшыя кабеты.
I я ім блізкі, я ім свой...
Ты толькі чар паўдзённай казкі.
Хіба на старасьці сівой
Нам разыйсьціся з добрай ласкі.
СУСЕДКА
Сьпеў тарантэлі,
Уздохі бубна...
I ўсё Ў гатэлі
Так дружалюбна.
I шум няспынны
Жыцьця і мора
Глушыў хвіліны
Людзкога гора.
А дзесьці ў скалах,
Дзе змрок лілёвы,
Душа шукала
Красу і словы.
Ці-ж вобраз высах?
Сатлелі скарбы?
На кіпарысах
Гусьцелі хварбы.
Суцішнасьць рухаў
I звон цыкадаў.
Я казку слухаў,
Я ў казку падаў.
I — лятуценьні...
Пляту я ценi
Цяжкога лёсу
У сонца косы.