Выбрать главу
"Шлях з веры ў веру - шлях не той?"- Спытаўся я, і з вуснаў строгіх Пачуў адказ: "Адзін са многіх".
22
- То ў чым віна мая, Марыя, Калі парывы ветравыя Нясуць, нібыта дым шкляны, Душу зблуканымі шляхамі?
23
- Перад усімі, - мовіў Свамі, - Нябесныя шляхі віны. Зямным - зямное. Дзеці самі - З малога цешацца яны. -
I шкло іскрылася між намі, Клубіўся ў ветры дым шкляны. - I Веда Вед, I Вера Вер - Хімерныя, калі на згубу, Адняньчаны, ідзе да шлюбу Паэт, англійскі афіцэр.
Калі спасцігнуць Веду свету Жанчыну абірае лёс, А тая таямніцу гэту Лавінай кідае з нябёс Пад ногі выхрысту-паэту, То ўсё дарма: і рух, і мэта, Куды б дарога ні вяла…
24
- Марыя, ты ўсё ж там была. Скажы мне, што там? - Дзе? - У Бога. - Нічога там няма. Дарога.
25
Сінеча холаду начнога Над Гімалаямі плыла. Сыходзіліся ў храм начны Індусы - там спявалі хорам, Там пакланяліся яны Таму, пра што і думаць сорам У Англіі...
Крывёй жывой Жыццё бруілася, як брага, Густой хісталася травой У хвалях Інда, водах Ганга,
Гатовае па волі Брамы Само сабой ахвяраваць, Яно глядзела ў вочы Ямы, Не баючыся паміраць,
Спазнаючы сябе, вякамі Зямную трушчыла кару I ўзносілася ўвысь хрыбтамі Высокай Хары і Меру, Каб там, дзе ўжо няма нічога, Дзе абрываецца дарога I зноў вяртае на зямлю, Змяя пацалавала Бога, I Бог пацалаваў змяю.
26
- Злуеш, Марыя? - Не злую.
27
- Адзін адному вы не суддзі, - Сказаў манах. - Яна праз суцці[10] Прайшла, застаўшыся ўдавой.
Той афіцэр англійскі, той Паэт, сасланы за разбой, Сектантам стаў, ахвяраваў Марыю, што жыла ў Марыі, Прызначыўшы яе кастру, Як сам сканаў ад малярыі...
28
За ёй падняўшыся ўгару - Адзін спускаўся ўніз з гары я:
"Марыя, калі я памру, Дзе мы сустрэнемся, Марыя?"
- Тут, дзе маланкі шаравыя Высокай Хары і Меру, У храме, лотасам сагрэтым, Дзе Вішну абвіла змяя;
Тут, толькі тут, бо ў свеце гэтым Ёсць Індыя, адна планета, I ўся астатняя зямля.
Чакай свой час, сваю пару.
29
- Марыя, калі я памру, Ты скажаш, што там? - Дзе? - У Бога.
30
"Нічога там - адна дарога Ды зор ахвярнае святло..."
31
- А ты 6 хацеў, каб там было Што-небудзь? - запытаўся Свамі.
- Каб Індыя была...
32
Над намі Нябёс задымленае шкло Мігцела зорамі і снамі.
Са сноў сыходзілі сланы.
33
Ступалі след у след яны На свой зваротны шлях. Манах Мне ў прыгаршчы насыпаў прах, Сказаў: "Ідзі, нясі дадому, Развей на родных берагах. Не суддзі мы адзін адному".
- Марыя!.. - голас у гарах Прапаў, не чутны мне самому.
Гаруда, белы Божы птах, Сарваў з Мандары кветку сому I кінуў на зваротны шлях.
БЕЛАРУСКАЯ ПЕСНЯ
Тая даўняя песня... Яе ўжо няма каму помніць. Ды і што ўспамiнаць! - там нішчымны адчай ды нуда, Там галеча з галеч, шэры хлеб ды рудая вада, Там не паліцца печ, і снягамі завальвае комін.
Праз гады і вякі колкі вецер штурхаецца ў спіну На няўцямных шляхах, па якіх тая песня брыла. Я адрыну яе!.. Ды як толькі збіраю сябрыну - Звар'яцелай жабрачкай кульгае яна да стала.
З-пад яе лахманоў струпяннё праступае на скуры, Таямнічыя знакі і клеймы распустваў і здрад. Чорнай ямінай рота яна выдыхае панура: - Можна ведаць наперад толькі тое, што помніш назад.
вернуться

10

Суцці - абрад спальвання ўдавы ў дзень пахавання мужа.