— Маўчыць, — адказаў Сташэўскі, — прайсці да яго не можам.
— Ведаю. Як паводзяць сябе «павуціны»?
— Суправаджаюць кожны наш крок. Але ахоўнае поле дапамагае, хоць і не поўнасцю. «Цікаўнікі» больш небяспечныя.
— А «шэрыя прывіды»?
— «Прывіды» кантакту з намі не мелі, хоць я ў гэтым не ўпэўнены.
— Як гэта? Як вас разумець?
— Пры пераходзе праз Горад мы сустрэліся з «цікаўнікам», і... словам, мне здалося, што вынес нас з Горада «шэры прывід». Дакладней, не нас, а ўвесь танк.
— Гэта надзвычай цікава, — ажывіўся Банглін. — А не мог аўтамат запісаць гэтую інфармацыю на машынны інфармблок?
— Не ведаю, не задумваўся. Інфармблок мы адаслалі з зондам. — Банглін спахмурнеў.
— Сапраўды... Бяда ў тым, што зонд не вярнуўся... Грэхаў пераглянуўся з Дыега. Настала кароткая цішыня.
— Так. — Банглін паморшчыўся і працягваў: — Ваш побыт на паверхні лічу немэтазгодным. Эксперымент з «вырэзваннем» карабля адкладваецца, мы атрымалі новую інфармацыю ад суседзяў... На планеце не павінна быць людзей. Рыхтуйцеся, праз дзесяць хвілін мы ўключым тунель і апусцім па промні іглакол. Усё зразумела?
— Як быццам усё...
Банглін уважліва паглядзеў на Сташэўскага і сціснуў губы ў адну лінію.
— Добра. Чакаем вас тут.
Відэом апусцеў.
— Давай, — скамандаваў Сташэўскі, але Грэхаў ужо і без яго даў ход, і танк загрукацеў па каменных хвалях.
Слуп накіраванага выпраменьвання з'явіўся дакладна праз дзесяць хвілін, заўважны, як дрыжачы паток гарачага паветра, які скрыўляе свячэнне Горада. Слуп не стаяў на месцы, хістаўся, танцаваў. Ці то яго збівала агульнае поле планеты, ці то было цяжка падтрымліваць факусіроўку промня на такой адлегласці... Гравіпад'ёмнік на Тартары выкарыстоўвалі ўпершыню, і Грэхаў з трывогай падумаў, што ніхто не ведае, якой рэакцыі чакаць пры гэтым ад невядомых насельнікаў Тартара.
Першы на аддалены нізкі гул, што загучаў услед за з'яўленнем сілавога тунеля, звярнуў увагу Малчанаў. Ён дакрануўся да пляча Сташэўскага, той з перасцярогай узняў руку, і ў гэты момант адбылося незразумелае: слой глебы, у якую ўпіраўся сілавы промень пад'ёмніка, раптам лопнуў з аглушальным грукатам, краі разлому задраліся ўгору, і з-пад глебы ўдарыла чорная бруя. Грэхаў, спахапіўшыся, паміргаў пражэктарам, але было позна. У вышыні загарэлася жоўтая зорка — лазерны пражэктар іглакола, са Станцыі пачалі ўжо спуск выратавальнага шлюпа.
Новая хваля грукату: яшчэ адна бруя шуганула ўгору і дасягнула карабля. У тым месцы нешта асляпляльна ўспыхнула, і іглакол стаў валіцца на Горад, пакідаючы за сабой трасу гаснучых жоўтых агеньчыкаў. Праз некалькі хвілін пачуўся доўгі раскацісты рык. — Чорнае вывяржэнне! — прашаптаў Дыега. Яны ўжо імчаліся на поўнай хуткасці, і за кармой узнялася паласа пылу. А з дзіўнага разлому раптам з лямантам плюнула яшчэ адна чорная бруя, шугаючы на незвычайную вышыню. На Станцыі здагадаліся выключыць канал пад'ёмніка, і чорны слуп, які толькі што рос, абарваўся і стаў падаць з неба велізарнымі чорнымі пырскамі, адна з якіх, памерам з гару, цудам мінула танк. «Павуцін» з'явілася незвычайна багата, яны мітусіліся ў паветры, не заўважаючы танка, але Грэхаву назіраць за тым, што адбывалася, не было калі, і ён не ўбачыў, чым скончылася жудасная сваёй магутнасцю і незразумеласцю з'ява.
Танк з ходу паглыбіўся ў першую з «вуліц» Горада, што ішла чорнай лававай ракой у глыбіню прывіднага, насычанага блакітнаватым туманам свячэння масіву. Тут таксама раіліся «павуціны», большасць іх заляцела да месца падзення іглакола, астатнія выстройваліся ў адну вялізную сетку, якая накрывала Горад згары. Чамусьці позірк Горада было лягчэй трываць, а можа, людзі адцягваліся ад аналізу сваіх адчуванняў. Ва ўсялякім выпадку, мозг спраўляўся з уплывам пабочнага псіхатроннага выпраменьвання. Прыёмнікі перасталі грымець, і ў ватнай з шэлестам цішыні яны раптам пачулі... плач дзіцяці! Гэта было дзіўна і пачварна! Адкуль у Горадзе магло ўзяцца дзіця?!
Сташэўскі пераключыў дыяпазоны і свіснуў. Плач, дакладней, тоненькае тужлівае завыванне панавала на ўсіх нясучых хвалях. Больш таго, плач чуўся з усіх бакоў, браць пеленг было бескарысна.
Яны так і не разабраліся, што гэта было — ці рэха перадачы са Станцыі, ці фокус нязвыклай перашкоды, ці нешта яшчэ... Буйная вібрацыя скаланула раптам Горад. Аднекуль знізу, з таямнічых яго глыбіняў, пачулася нізкае магутнае гудзенне. Адразу ў некалькіх месцах загучалі мулкія моцныя ўдары — выбухалі «павуціны». Грэхаў зірнуў на пульт і жахнуўся. У прасторы адбываўся канец свету! Прыборы паказвалі вар'яцкі танец сілавых палёў, неверагодную шчыльнасць выпраменьвання! Ціск за бортам то падаў да нуля, то ўзнімаўся да велічыні ўнутрызоркавага! Тэмпература мянялася штосекундна!..