— Ты ўсё прыдумаў, скажы?! — жаласна паўтарала Яна, не знаходзячы патрэбных рэчаў. — Любы, скажы, што ты пажартаваў. Ты жартуеш, га? Наш карабель не можа патануць — пра гэта пісалі ўсе газеты. Навошта гэтыя недарэчныя жарты? Я стамілася. Я хачу спаць. Паслухай: усё спакойна. Ніхто нікуды не бяжыць, не чуваць гудка.
У яе словах быў сэнс, і на нейкі момант Ён сам паверыў, што гэта недарэчны жарт дурнога ці п'янага афіцэра. Але нешта інтуітыўна падказвала яму не слухаць шалапутнае дзяўчо, а спяшацца, спяшацца з усяе моцы.
Не звяртаючы ўвагі на пратэсты і просьбы каханай, Ён сілай выцягнуў яе ў калідор, убачыў там іншых пасажыраў — разгубленых, здзіўленых — і зразумеў: усё гэта — праўда.
На шлюпачнай палубе тоўпіліся сотні людзей, навокал стаяў трывожны гоман.
Яго каханая нарэшце паверыла і ціха заплакала. Гэтыя слёзы адразу ж вярнулі Яму здольнасць думаць і дзейнічаць. Цвярозым позіркам дзелавога чалавека Ён імгненна вызначыў: калі сюды рынуцца ашалелыя пасажыры трэцяга класа, тых шасці шлюпак, якія пакуль яшчэ не спусцілі на ваду, вядома ж, на ўсіх не хопіць.
Ён рушыў да бліжэйшай, на хаду супакойваючы сваю дзяўчынку, угаворваючы яе не плакаць.
— Кінь. Нічога страшнага не будзе. Ну, паплаваем крыху ў шлюпцы. Дробязь! Да нас ужо спяшаюцца на дапамогу.
Іх спыніў афіцэр:
— Толькі жанчыны і дзеці. Пакуль — толькі жанчыны і дзеці.
Яна заплакала яшчэ мацней, павісла ў яго на шыі.
— Я нікуды без цябе не пайду!
— Супакойся, любая, — угаворваў Ён яе і ціхенька падштурхоўваў да праходу, зробленага маракамі. — Ідзі! Хутчэй! Я буду побач з табою — вось убачыш.
І Яна паслухалася, божая авечка, як паслухалася тады, у калідоры офіса.
А Ён, зарыентаваўшыся, тут жа разгарнуў бурную дзейнасць, дапамагаючы афіцэрам і матросам падтрымліваць парадак пры пасадцы на шлюпкі. Краем вока ён увесь час сачыў за адзінаццатаю, дзе была яго каханая, трымаўся побач. І калі адзінаццатая рушыла ў цемру, за борт, Ён са спрытам звера слізгануў праз матроскі кардон, апякаючы далоні, спусціўся па канаце на карму шлюпкі і тут жа трапіў у абдымкі сваёй любай. У агульнай мітусні, у калейдаскопе асветленых ілюмінатараў, паблізу якіх апускалася на ваду шлюпка, яго ўчынак застаўся незаўважаны.
Спатрэбіліся весляры — і Ён прабіўся скрозь натоўп да вясла. За ім следам у цемры ценем прайшла яго спадарожніца.
Яны адплывалі ад карабля — ён, велізарны, ззяў агнямі, а нос яго ўжо крыху асеў, і цяжка было паверыць, што гэты плывучы горад можа хутка пайсці пад ваду. Сярод галашэнняў, уздыхаў, шэптаў, істэрычных крыкаў Ён злавіў слова «айсберг» і здзівіўся: як жа яны не адчулі ўдару ледзяной гары?
І тут Ён успомніў сваю начную малітву — і жахнуўся.
— Божа, — прамармытаў Ён, сутаргава працуючы вяслом, — ты ўсё пераблытаў. Дзе востраў, дзе каралавыя рыфы?! За бортам — ледзяная вада. Там смерць — за бортам. Што ты нарабіў, Госпадзі?! Хіба гэтага я ў цябе прасіў?
Шлюпку раптам рэзка гайданула. Каханая, адпусціўшы на імгненне яго локаць, ускрыкнула і ўпала ў ваду. Ён кінуў вясло, скочыў услед за ёю і таксама ўскрыкнуў — апякла ледзяная вада.
Божа! Дзе Яна? Вось! Вось Яна! Вочы заплюшчаныя, але дыхае. Відаць, спужалася ці перахапіла дух ад холаду.
— Гэй, дапамажыце! — закрычаў Ён, убачыўшы, што абрысы шлюпкі адыходзяць у ноч. — Падбярыце нас!
У адчаі Ён схапіў каханую за плечы, пачаў трэсці з усяе моцы.
— Працуй рукамі і нагамі, чуеш! Мы скачанеем у гэтай вадзе! Варушыся!
З карабля данеслася музыка, і Ён падумаў, што звар'яцеў. Не, на шлюпачнай палубе сапраўды відаць былі маленькія постаці аркестрантаў. Гэта яны звар'яцелі: граюць «Бліжэй да цябе, Госпадзі!» Дзіва што!
— Дапамажыце! — зноў закрычаў Ён і папярхнуўся выпадкопай хваляй. Узляцела асвятляльная ракета. У яе прывідным святле Ён убачыў побач дзесяткі людзей, якія боўталіся ў ледзяной вадзе. Шлюпкі былі крыху наводдаль.
Падтрымліваючы галаву каханай, каб не захлынулася, Ён падняў вочы да неба і зашаптаў — горача, умольна, шчыра:
— Уратуй нас, Госпадзі! Ахвярую табе нашыя душы і думкі. Аддам усе грошы, усё жыццё сваё на ўсхваленне тваё. Злітуйся над намі! Уратуй хаця б яе.
Хваля зноў плюхнула ў твар. Ён ледзьве не захлынуўся. Адкашляўшыся, са слязьмі адчаю на вачах ён гнеўна крыкнуў небу:
— Не чуеш?! Дзе ж ты, каб цябе чорт узяў?!
— Паглядзі на сябе, чалавек. Клічаш мяне перад смерцю і блюзнерыш.
Голас быў ціхі і бясконца стомлены.
Бог — сухенькі стары, ад якога зыходзіла слабое ззянне — стаў над імі, абапёршыся на сукаваты кій. Апрануты ён быў у каляны залатаны плашч, вакол яго лысаватай галавы, быццам німб, свяціліся рэдкія і, відаць, вельмі лёгкія сівыя валасы. Акіянскія хвалі дакраналіся да крысаў плашча, бо Гасподзь стаяў амаль па калені ў вадзе.