прыходзіцца ўсяго толькі 25 птушак
i ажно 3 тоны выбуховых рэчываў
(у трацілавым эквіваленце).
«Хопіць, напартызанілі,
Кубы, В'етнамы, Танзаніі!» —
Раскашуйся, планета, у зацені:
Ракетнымі засадзілі лясамі,
Паясамі нейтроннымі падперазалі —
«Ёсць рэчы важнейшыя за мір»,— сказалі
Атамныя дызайнеры,
Дыназаўры цывілізацыі.
Ёсць, зразумела, важнейшыя —
Для вас, для сейфа з мільярдамі...
І што вам да нейкай
Вясенне-клейкай
Гаркавай алешыны,
На якой гняздуецца салавейка,
Што вам песня яго, калі з пагардаю
Мроіце: свет да крыла вашага
Мегатоннаю бомбай падвешаны...
Дваццаць пяць птушак?
І мала?!
На кожнага абарыгена?
Сантымент едзе на сантыменце!
Сумненняў рой умомант патушым,
Дзікунскія выправім гены,—
Радуйцеся і трыумфуйце, душы:
Ёсць на кожную з вас
Выбуховы трохтонны запас
У трацілавым эквіваленце!
Во гэта — музыка,
Гэта рот,
Калі грымне ў касмічным ашчэры!
Хай потап, хай сусветны пераварот
І хаос дажыццёвай эры,—
Толькі б рабскае племя,
Быдлячы род
Адпрэчыць
Ад камуністычнай веры!
— Спыніцеся, паны! —
Крылу я.—
Гісторыю не павернеш:
Не кабыла каўбойская,
Каб зацугляць i прышпорваць...
І зямля за мной:
— Хоць маўчу —
Я —
адзіная ў вас,
І няма таго зерня,
Каб пасеяць і зноў я вырасла
На палетках міжзорных.
Мы згаджаемся з ёй:
Ёсць і ў нас найваяшейшыя рэчы,
Толькі мір перад імі — не пятак на размен.
І не бомбай пазначаны лес чалавечы.
«Мір, свабода i роўнасць!» —
Палымнее на нашых сцягах.
Не ступені крылатых ракет —
Салаўіныя песні на дванаццаць кален
Абуджаюць нам вольны шлях.
Птушка ў сэрцы
І сонца ў руках!
ПІРОГІ І «ПІРАГÍ»
Гісторьіка-геаграфічная антыбалада
Плыў бяздомны Калумб Хрыстафор,
Плыў — атожылак Іудзеі,
Плыў, бо чуў начамі ад зор:
Ёсць зямля — Хрыстафора надзея.
Распіналі вяхры на крыжах,
Нібы ветразь па мачце, Калумба.
Плыў i плыў — праз голад і жах,
Плыў — да мэты сваёй паглумнай.
Плыў i плыў, каб адкрыць неўспадзеў
«Новы свет» на дарозе індыйскай.
І адзначылі інкі той дзень
Чорнай плямай на сонечным дыску.
Але ўсё ж да «крылатых пірог»
Выплывалі індзейцаў пірогі
І наіўна верылі: бог
Пасылае гасцей да пapoгa...
Плыў Калумб, удачы Хрыстос,
Хрыстафор, новай эры Месія,—
Каб i ўпоперак i наўпрост
«Новы свет» стагоддзі мясілі —
Капытамі разбояў i змоў,
Вераломства, крывавых пагромаў,
Таўкачамі замоў i прамоў,
Каркаломнага віскі i рому.
Так мясілі, каб цеста ў дзяжы,
Што Амерыкай сёння завецца,
Падышло да тае мяжы,
Дзе ўжо рэйхману[1] недзе падзецца.
І пухірыцца ён, i пукчыць,
І булькоча з акцёрскім акцэнтам,
І расце — i радзіцца крычыць! —
На дражджах, як бы на працэнтах.
Сам вылазіць — аж клёпкі трашчаць! —
На лапату ды ў печ з той дзежкі:
Вось пірог вам — «рэйхманам» зваць,
І пампушачкі — рэйхманешкі.
Ешце ўсмак над ваяцкі спіч
І цыгаркай «Паларыс» дыміце,
А сумленне — няхай паспіць
Парсюком пры поўным карыце.
Не падняць ад абжорства зады,
Падыхае душа пакрыёма...
Быццам новае печыва —
ды
Патыхае дужа знаёма.
Як закройшчык адзін гаварыў,
Моду гэтак мяняюць: у бочку
Усе кідай, а праз год — дагары
Стаў — i модныя возьмеш сарочкі.
Ці не тое ж i з гэтым агнём,
На якім выпякаецца «рэйхман»:
Мода сталася рэтра-днём,
Новы стыль — перавернутым рэйхам...
Гэй, Калумб Хрыстафор,
Чым глядзець,
Як твой свет безнадзейна старэе,
Я б на месцы тваім — за тапор
Ды шчапаць, ды крышыць свае рэі!
вернуться
1
Рэйхман — ад слоў: «рэйх» (уласна, нямецкамоўны корань нясе паняцце «дзяржава», аднак назва гэтая стала злавеснай i чорнай у час панавання фашысцкага рэжыму) i «май» (чалавек),— што разам можа азначаць «чалавек рэйха», «чалавек, схільны да фашысцкай ідэалогіі».