Prace D.I. Bahaleya położyły podwaliny pod systematyczne badania naukowe nad historią Słobożańszczyzny. Pierwszym ważnym krokiem w realizacji planu historyka było opublikowanie w 1887 r. "Esejów o historii kolonizacji stepowych obrzeży...
Książka zawiera ogólny przegląd społeczno-politycznej ewolucji ziem ukraińskich w XIV-XVII wieku, bada podział społeczny ludności (szlachta i magnateria, chłopi, mieszczanie, duchowieństwo), historię samorządu lokalnego i kościelnego...