Выбрать главу

“Manĝu, mia modesta amiko!”

“Maria la Virgulino,” eklamentis malantaŭ la fenestro Baloun, “mia pano estas for.” Balancante la longajn manojn li iris en la vilaĝon por elserĉi ian manĝon.

Švejk, manĝante la noblan donacon de Jurajda, ekparolis kun plena buŝo: “Mi vere ĝojas, ke mi denove estas inter miaj homoj. Min tre ĉagrenus, se mi ne povus plu fari miajn valorajn servojn por la kompanio.” Deviŝante al si de la mentono gutojn de saŭco kaj graso, defluintajn de sur la pantranĉo, li finis:

“Mi ne scias, ne scias, kion vi ĉi tie sen mi farus, se oni ie tie min detenus kaj la milito prokrastiĝus ankoraŭ je kelke da jaroj.”

La ĉefserĝento-kontisto Vaněk demandis kun intereso:

“Kiel longe, Švejk, daŭros la milito laŭ via opinio?”

“Dek kvin jarojn,” respondis Švejk. “Tio estas memkomprenebla, ĉar iam jam ekzistis tridekjara milito, kaj nun ni estas je duono pli saĝaj ol iam, do 30 : 2 = 15.”

“Servosoldato de nia kapitano rakontis,” ekparolis Jurajda, “ke li aŭdis, ke tuj kiam ni okupos la limojn de Galicio, ke pluen oni ne marŝos. Poste la rusoj komencos trakti pri paco.”

“Tio ne valorus eĉ militi,” diris Švejk emfaze. “Se militi, do militi. Mi nepre ne parolos pri paco pli frue, dum ni ne estos en Moskvo kaj Peterburgo. Tio ja havas nenian valoron, se estas la mondmilito, vagaĉi nur laŭlonge de la limo. Ni konsideru ekzemple svedojn dum tiu tridekjara milito. De kiaj malproksimoj ili venis — kaj ili ĝisiris al Německý Brod kaj Lipnice, kie ili faris tian ĥaoson, ke ankoraŭ ĝis nun oni parolas tie en gastejoj post noktomezo svede, tiel ke neniu komprenas la alian. Aŭ Prusoj, tiuj ankaŭ ne estis nur najbarvilaĝaj, kaj en Lipnice estas abundege da iliaj posteuloj. Ili venis ĝis Jedouchov kaj en Usonon kaj denove reen.”

“Cetere,” diris Jurajda, kiun la hodiaŭa porkofesteno tute konfuzis kaj elkondukis el ekvilibro, “ĉiuj homoj devenas de karpoj. Konsideru, amikoj, la evoluan teorion de Darwin…”

Lia plua meditado estis interrompita per enfalo de la unujara volontulo Marek:

“Savu vin, kio povas,” ekvokis Marek; “la leŭtenanto Dub alveturis antaŭ momento aŭtomobile al la stabo de la bataliono kaj kunveturigis kun si tiun surfekitan kadeton Biegler.”

“Kun li estas tio terura,” plu informis Marek, “kiam li eliris kun li el la aŭtomobilo, li enfalis nian kancelarion. Vi scias bone, kiel mi diris, kiam mi iris de ĉi tie, ke mi iom dormetos. Mi streĉis min do en la kancelario sur la benkon kaj komencis bele dormeti, kiam subite li saltis al mi. La kadeto Biegler ekkriegis: ‘Atenton’, la leŭtenanto Dub stariĝis sur miajn piedojn kaj nun komencis: ‘Vi miras, kiel mi vin surprizis en la kancelario ĉe neplenumado de la devoj, ĉu? Oni dormas nur post la signalo,’ al kio Biegler aldonis: ‘Parto 16, ß 9 de la kazerna reglamento.’ Post tio la leŭtenanto Dub pugnobatis la tablon kaj ekkriis: ‘Eble vi ĉe la bataliono volis vin de mi liberigi, ne opiniu, ke tio estis cerboskuo, mia kranio eltenos multe.’ La kadeto Biegler foliumis ĉe tio sur la tablo kaj laŭtlegis al si el unu dokumento: ‘Ordono por la divizio nro 280.’ La leŭtenanto Dub, opiniante, ke Biegler lin priŝercas pro lia lasta frazo, ke lia kranio eltenos multe, komencis al li riproĉi lian neindan kaj arogantan kondukton kontraŭ pli aĝaj oficiroj kaj nun kondukas lin ĉi tien al la kapitano por kontraŭ li plendi.”

Post momento ili venis en la kuirejon, kiun oni devis trairi survoje supren, kie sidis ĉiuj oficiroj kaj kie korpulenta oficiraspiranto Malý post porka femuro kantis arion el opero “La Traviata[317]”, ruktante ĉe tio post saŭrkraŭto kaj grasa tagmanĝo.

Kiam la leŭtenanto Dub eniris, Švejk ekvokis: “Atenton, ĉio ekstari!”

La leŭtenanto Dub alpaŝis tuŝapude al Švejk por ekvoki al li rekte kontraŭ la vizaĝo: “Nun ĝoju, nun estas via amen! Mi igos vin remburi kiel memoraĵon por la naŭdekunua regimento.”

“Laŭ via ordono, sinjoro leŭtenanto,” soldatsalutis Švejk, “foje mi legis, obee mi raportas, ke iam okazis grandega batalo, en kiu falis sveda reĝo kun sia fidela ĉevalo. Ambaŭ kadavraĉojn oni forveturigis en Svedion, kaj nun tiuj du kadavroj staras remburitaj en la muzeo de Stokholmo.”

“De kie vi havas tiujn sciojn, kanajlo,” ekkriis la leŭtenanto Dub.

“Obee mi raportas, sinjoro leŭtenanto, ke de mia frato profesoro.”

La leŭtenanto Dub sin turnis, forkraĉis, puŝante antaŭ si la kadeton Biegler supren, tra kie oni iris ĝuste en la halon. Sed tamen li ne retenis sin, por ke li ne turnu sin inter la pordo al Švejk kaj kun senkompata severeco de roma imperiestro, decidanta pri sorto de vundita gladiatoro en cirko, ne faru geston per dikfingro[318] de la dekstra mano kaj ne ekkriu al Švejk: “La dikfingrojn suben!”

“Obee mi raportas,” kriis malantaŭ li Švejk, “ke mi jam donas ilin suben!”

* * *

La kadeto Biegler estis kiel muŝo. Dum tiu tempo li trairis kelke da kontraŭĥoleraj stacioj kaj post ĉiuj manipuladoj, kiujn oni kun li faris kiel kun homo suspekta pri ĥolero, li plenrajte alkutimiĝis, ke li komencis jam tute senscie ellasadi al si en la pantalonon. Ĝis fine en unu tia observa stacio li falis en la manojn de fakulo, kiu en liaj ekskrementoj ne konstatis ĥolerajn bacilojn, plifirmigis al li la intestojn per tanino kiel ŝuisto plifirmigas disbatitajn botaĉojn per peĉfadeno kaj sendis lin al la plej proksima stacia komandejo, rekoninte la kadeton Biegler, kiu estis malforta kiel vaporo super poto, “kapabla por servo en la fronto”.

Estis tio bonkora homo.

Kiam la kadeto Biegler lin atentigis, ke li sentas sin ege malforta, li diris al li kun rideto: “Oran medalon pro kuraĝo vi ankoraŭ kapablos porti. Vi ja anoncis vin libervole al la soldatservo.”

Kaj tiel la kadeto Biegler ekpaŝis malantaŭ la ora medalo.

Liaj plifirmigitaj intestoj ne ĵetegis jam maldensan fluaĵon en la pantalonon, sed li sentis tamen nur oftan neceson, tiel ke de la lasta stacio ĝis la stabo de la brigado, kie li renkontiĝis kun la leŭtenanto Dub, estis tio propre manifesta vojo tra ĉiuj eblaj necesejoj. Kelkfoje li preterlasis trajnon, ĉar li sidis en stacidomaj necesejoj tiel longe, dum la trajno ne forveturis. Kelkfoje li preterlasis ŝanĝon de vagonaro, sidante en necesejo de trajno.

Sed malgraŭ ĉiuj necesejoj, kiuj staris al li en la vojo, la kadeto Biegler tamen nur proksimiĝis al la brigado.

Oni planis, ke la leŭtenanto Dub estu tiam tamen nur ankoraŭ kelke da tagoj en flegado ĉe la brigado, sed la saman tagon, kiam Švejk forveturis al la bataliono, stabkuracisto ŝanĝis sian intencon koncerne la leŭtenanton Dub, kiam li eksciis, ke posttagmeze forveturas sanitara aŭtomobilo tiudirekte, kie kuŝas la bataliono de la naŭdekunua regimento.

Li tre bonvenigis, ke li liberigis sin de la leŭtenanto Dub, kiu kiel ĉiam aldonis al siaj diversaj asertoj vortojn: “Pri tio ni parolis ĉe ni jam antaŭ la milito kun sinjoro distriktestro.”

“Kun via distriktestro vi povas leki al mi la anuson,” ekpensis la stabkuracisto kaj tre dankis al tiu hazardo, ke sanitaraj aŭtomobiloj veturas supren al Kamionka Strumilowa tra Zóltance.

Švejk ne vidis tie ĉe la brigado la kadeton Biegler, ĉar tiu pli ol du horojn denove sidis ĉe la brigado sub forŝpruciga instalaĵo por oficiroj. Eblas senhezite diri, ke la kadeto Biegler sur similaj lokoj neniam perdis la tempon, ĉar li ripetis al si ĉiujn glorajn batalojn de gloraj aŭstri-hungaraj soldataroj, komencante per la batalo ĉe Nördlingen la sesan de septembro 1634 kaj finante per Sarajevo la deknaŭan de aŭgusto 1888.

Kiam li tiel sennombrefoje malsuprentiris ŝnuron de forŝpruciga klozeto kaj akvo kun bruego falegis en pelvon, tiam li, fermetinte la okulojn, imagis al si kriegon de batalo, atakon de kavalerio kaj bruegon de kanonoj.

вернуться

317

(Violetta), opero de fama itala komponisto Giuseppe Verdi (1813 — 1901).

вернуться

318

romaj imperiestroj decidis pri vivo kaj morto de gladiatoroj luktantaj en cirko per dikifngro de la dekstra mano: suprenlevita dikfingro post la lukto signifis vivon, dikfingro turnita al la tero signifis morton.