— Яго бачыў мой пір.
— Ах, ён абраў у суразмоўнікі твайго піра! Іду ў заклад, што больш ніхто не бачыў ценю святога... Сам Усявышні сведка — у той дзень я маліўся ля магілы Шахі-Зінда[15]... Можаш сам выбраць сабе пакаранне...
За дэрвіша адказаў сіпах:
— О шахрыяр, у нас не знойдзецца такога тоўстага бізуна, які мог бы вылечыць вар'ята...
Улугбек знакам прымусіў яго змоўкнуць і ўтаропіў свой позірк у Абдулвахаба. Дэрвіш дзёрзка ўскінуў вочы на султана:
— Маё жыццё належыць Алаху. Магчыма, ён палічыць патрэбным пакараціць яго вашым мячом...
Улугбек з усмешкай адмоўна паківаў галавой:
— Я не крыважэрны... Мой дзед завяшчаў мне: не ўсякая шыя варта таго, каб тупіць аб яе султанаў меч... Завядзі яго за браму, Камарыдзін. Няхай сам Алах пакарае паганца...
Камарыдзін кіўнуў служкам, і яны кінуліся да дэрвіша.
Шамсібек таропка вымавіў:
— Шаноўны, у мяне ёсць просьба да вялікага шаха...
— Што такое?
Малады чалавек дастаў з-за пазухі згорнуты трубачкай ліст. Убачыўшы султанаву пячаць, сіпах адразу ж узяў ліст з Шамсібекавых рук і з пашанай паднёс яго Ўлугбеку.
Султан прабег вачыма некалькі радкоў і ўскінуў погляд на маладога чалавека:
— Дык ты і ёсць Шамсібек, сын Ісмаіла-Хаджы?
Замест адказу юнак яшчэ раз пакланіўся. Улугбек перадаў ліст пісару і, успёршыся на падушку, спытаўся:
— Чаму ты суправаджаеш дэрвіша?
— Мы аднавяскоўцы, валадар. Да таго ж мы разам вучыліся.
— Ну і вывучыліся. — Улугбек з хітрай усмешкай агледзеў людзей вакол. — Адзін падбухторвае да бунту, а другі ашуквае легкаверных...
Вялікія і малыя чалмы важна заківалі.
— Але, магчыма, гэта нечая выдумка, што ты ўмееш ператвараць медзь у золата? — працягваў султан.
— Не, апякун навук... Я сапраўды магу ператвараць медзь у золата...
— Ці вялікія тыя багацці, што ты сабраў, ашукваючы людзей?
— Я ніколі не выкарыстоўваў сваё мастацтва для ўзбагачэння. Калі б вашы словы пра ашуканства былі праўдай, то мае скарбы пераўзыходзілі б казну ўладара сусвету... Але ўсялякі раз, калі я браўся за працу, мой дзед, наставіўшы мяне ў вялікім мастацтве, чытаў наступныя радкі:
На Ўлугбекавых губах мільгнула добрая ўсмешка. Пагладжваючы бараду, ён звярнуўся да аднаго з саноўнікаў, што акружалі яго:
— Ваша праніклівасць, шаноўны, вартая пахвалы. Мы не памыліліся ў гэтым юнаку.
Улугбек дакрануўся да Шамсібекавага пляча і прадставіў маладога чалавека прысутным. Павярнуўшыся да сіпаха, які стаяў у чаканні загадаў, султан сказаў:
— Камарыдзін, ты захапіў майго госця — даручаю яго тваім клопатам. Звадзі Шамсібека ў лазню, дай новую вопратку. І пасля таго, як ён адпачне, прыводзь яго на вечаровую гутарку.
Сіпах і яго падапечны пакланіліся і, не адважваючыся павярнуцца да султана спінаю, доўга адступалі назад.
На гэты раз Камарыдзін павёў Шамсібека не да Чылустуна, а ў глыбіню саду. Мінуўшы вялікі кветнік, яны выйшлі да авальнай пляцоўкі, пасярод якой біў фантан. Касыя промні сонца на заходзе, дробнячыся ў бруях вады, рассыпаліся жамчужнымі пырскамі над кустамі руж. У баку ад фантана на засланай дыванамі сафе сядзеў Улугбек. Ён засяроджана чытаў вялізны фаліянт.
Шамсібек спыніўся наводдаль, не жадаючы перашкаджаць султану. Але Камарыдзін шапнуў:
— Шахрыяр сам распарадзіўся прывесці цябе. Ідзі.
Малады чалавек наблізіўся да сафы і ўкленчыў.
Улугбек узняў галаву. Цяпер ён быў апрануты ў просты жоўты халат і быў падобны больш на настаўніка медрэсэ, чым на ўладара.
Шамсібек пацалаваў край яго халата. Султан моўчкі паказаў юнаку месца каля сябе і жэстам адпусціў Камарыдзіна.
— Сёння ўночы Мірых[16] пачне набліжацца да Зямлі, — сказаў Улугбек. — Я і мае астраномы рыхтуемся да гэтай сустрэчы. Але, пакуль зоркі не ўсеялі неба, у мяне ёсць час для больш блізкага знаёмства з табой.
— Маё жыццё належыць вам, валадар.
— Калі мне данеслі пра цябе, то сказалі, між іншым, што ты аблудны бязбожнік... Чым выкліканы гэтыя словы?
Шамсібек маўчаў пэўны час. Потым, нясмела гледзячы на султана, сказаў:
— Я прачытаў «Штукі прарокаў» і «Хітрыкі лжэпрарокаў» і растлумачыў сэнс гэтых кніг некаторым сябрам.
— Ты апаганіў святыя імёны прарокаў?
— Я па-свойму вытлумачыў думкі настаўніка, і толькі.