Прывязаўшы коней да дрэва, Камарыдзін і Шамсібек праціснуліся праз натоўп да барадача. Сіпах павітаўся і спытаўся:
— Шаноўны, што здарылася?
Агледзеўшы багата апранутых гасцей, чорнабароды асцярожна сказаў:
— Хто вы? Я павінен ведаць, з кім размаўляю.
— Па загаду султана мы накіроўваемся ў Андыжан, — адказаў Камарыдзін і дастаў з-за пазухі грамату, падпісаную Ўлугбекам. Пацалаваўшы яе, ён правёў ёю па вачах і перадаў грамату барадачу.
Той асцярожна прыняў скрутак, таксама пацалаваўшы і правёўшы ім па вачах. Потым разгарнуў і, убачыўшы султанаў подпіс, нізка пакланіўся:
— Гатовы служыць вам, найшаноўныя. Я мясцовы кадзін[21].
Услед за ім увесь натоўп схіліўся перад гасцямі.
— Я хачу ведаць, — паўтарыў сваё пытанне Камарыдзін, — навошта тут гэтулькі людзей...
— Народ сабраўся пакараць тых, што парушылі прарокаў закон.
— У чым іх абвінавачваюць?
— Дзяўчына, якую вы бачыце, была заручана з джыгітам па імені Ахмадбайвачы. Гэты паганец, — барадач паказаў на пакрытага сінякамі гіганта, — закруціў ёй галаву і згаварыўся ўцячы разам з ёю напярэдадні вяселля. Іх схалілі і прывялі да мяне. Я пастанавіў пакараць іх смерцю.
У гэты час у натоўпе пачуўся шум, і праз хвіліну да гасцей праціснуўся худы сіваваты дэхканін. Ён упаў на калені перад Камарыдзінам:
— Выслухай мяне, надзелены даверам найвялікшага з падданых Алаха!
— Кажы! — сказаў сіпах.
— Дзяўчына, якую ты бачыш, — мая малодшая дачка. Гэта я віноўнік яе граху, я прымусіў яе згадзіцца на заручыны з Ахмадбайвачы. Загадай пакараць смерцю мяне, а яе адпусціць...
— Дык ты не давала згоды выйсці замуж за таго джыгіта, пра якога гаворыць твой бацька? — звярнуўся сіпах да дзяўчыны.
Яна, уздрыгваючы ад страху, адмоўна паківала галавой.
— Хто ты такі? — спытаўся Камарыдзін у аздобленага сінякамі асілка.
Гігант панура маўчаў, нават не зірнуўшы на таго, хто пытаўся.
— Гэта мясцовы полван[22], — паспяшаўся растлумачыць дэхканін.
— О, гэта цікава, — прамовіў сіпах і падышоў да асілка. — Як цябе завуць?
— Ганімурад, — змрочна адказаў той.
— У Самаркандзе мала малайцоў, якія могуць пахваліцца тым, што яны мяне перамаглі, — сказаў Камарыдзін. — Калі ты будзеш у ліку тых шчасліўцаў, што змаглі прыціснуць да зямлі Камарыдзіна, Ібрагімавага сына, то атрымаеш ва ўзнагароду жыццё.
Сіпах павярнуўся да кадзія:
— Развяжыце яго.
Загад быў тут жа выкананы, і Ганімурэд пачаў расціраць зацёклыя рукі.
— Дайце яму памыцца і накарміце, — сказаў Камарыдзін. — Я не хачу перамогі над галодным джыгітам...
Тым часам кадзій паспеў распарадзіцца пра начлег для важных гасцей і, лісліва кланяючыся, паведаміў пра гэта сіпаху. Камарыдзін зычліва зірнуў на ўвішнага барадача і сказаў:
— Загадай накарміць нашых коней. Ды няхай прынясуць пояс гэтаму асілку, — ён кіўнуў у бок Ганімурада.
— Пояс! — крыкнуў кадзій, і з натоўпу зараз жа працягнулі некалькі паясоў.
— Ну трымайся, хлопец, — усміхнуўся Камарыдзін, перадаючы волату пояс.
Туга падперазаўшыся, малады чалавек выйшаў у сярэдзіну круга, вызваленага натоўпам для спаборніцтва. Камарыдзін зняў халат, працягнуў яго Шамсібеку. Асветленыя полымем вогнішча, барцы пачалі сыходзіцца. Бронзава-чырвоныя блікі гулялі на іх магутных торсах. Па натоўпе прайшоў міжвольны гул захаплення — праціўнікі відавочна не саступалі адзін аднаму ні ў прыгажосці, ні ў моцы.
Узяўшыся за паясы, волаты пэўны час не трывожылі адзін аднаго і толькі рэдкімі магутнымі рыўкамі спрабавалі ўстойлівасць суперніка. Нарэшце Камарыдзін рэзка ўпёрся падбародкам у плячо Ганімурада і з усяе сілы пацягнуў яго за пояс да сябе. Той не варухнуўся, быццам урос у зямлю. Барцы хутка пайшлі па крузе, раз-пораз спрабуючы адарваць адзін аднаго ад зямлі. Змаганне працягвалася некалькі хвілін. Страсці напаліліся. У натоўпе чуліся ўсклікі, што падбадзёрвалі таго ці другога праціўніка. Здавалася, што барацьба скончыцца ўнічыю. І раптам — Шамсібек не адразу ўсвядоміў тое, што адбылося, — магутнае Камарыдзінава цела хістанулася ў бок вясковага асілка, прыўзнялося над зямлёй, а ў наступнае імгненне гігант зноў стаяў на нагах.
Ганімурад мог кінуць праціўніка на зямлю, але не зрабіў гэтага. Камарыдзін ацаніў высакародны жэст і па-сяброўску абняў маладога чалавека.
— Толькі сапраўдны волат здатны на такі ўчынак! — сказаў сіпах.